جنگ زدگان پیش از جنگ
✍محمدیار سبزی ، فریاد
(نویسنده،مدرس،تهیه کننده و کارگردان)
اگر کسی ادعا کند که جنگ زده ی پیش از جنگ است ، در سلامت عقل او تردید می کنید ، اما این حکایت واقعی زندگی ایلامیان است ، کسانی که پیش از انچه تقویم و تاریخ میگوید ، جنگ زده شدند .
امروزه در روزشمار رسمی کشور و در تمامی کتابهای تاریخ معاصر ، از ۳۱ شهریور ۵۹ به عنوان آغاز تجاوز ارتش عراق به مرزهای کشورمان و شروع جنگ تحمیلی یاد شده است .
این در حال است که بر اساس اسناد و شواهد و روایتها و گزارشها از مرزهای ایران و عراق ، آغاز جنگ تحمیلی ، نه ۳۱ شهریور ، که ۱۹ شهریور است . زمانی که ارتش عراق ، ارتفاعات میمک را اشغال کرد .
برای شناخت بهتر تاریخ جنگ ایران و عراق ، باید به سالها پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، یعنی دوران فروپاشی عثمانی و تعیین ایلام به عنوان مرز ایران و عراق برگردیم .
آنجا که عراقیها از ناراضیان پشتکوه ، در مقابل دولت مرکزی حمایت می کردند .
نا امنی های مرزی در منطقه ی پشتکوه ، که از سال ۱۳۱۲ به ایلام تغییر نام داده بود ، تا سال ۱۳۵۳(ه.ش) یا ۱۹۷۵(م) گاه و بیگاه ادامه داشت که « شدیدترین این درگیریها در ۲۱ بهمن سال ۱۳۵۲ ، میان ارتشهای ایران و عراق در منطقه ی میمک روی داد ، که به یکشنبه ی سیاه ، مشهور شد » .¹
به دنبال همین درگیریها بود که دولت مرکزی ایران ، برای تمرکز بیشتر بر مشکلات مرزی با عراق « در سال ۱۳۵۳، شهرستانهای دهلران ، مهران و ایلام را از کرمانشاهان جدا کرد و استان ایلام را تشکیل داد » .²
به هر روی در سال ۱۳۵۳ با وساطت ، هواری بوم دین ، رییس جمهور الجزایر ، برای پایان دادن به تنشها و اختلافات مرزی میان ایران و عراق، قراردادی منعقد شد که به قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر معروف شد .
بر اساس این قرارداد ، ایران و عراق توافق کردند که اختلاف خود در مرزهای آبی ، هوایی و زمینی را حل کنند و سپس با نظارت ناظران بین المللی ، میله گذاری مرزی را آغاز کردند ، اما در اردیبهشت سال ۱۳۵۷ زمانی که نوبت به میله گذاری منطقه ی میمک رسید ، عراقیها روند میله گذاری را نیمه تمام رها کردند و علی رغم نامه نگاری ایران ، برای ادامه ی کار برنگشتند ، تا همین موضوع بهانه ای برای تجاوز احتمالی به خاک ایران ، در آینده باشد .
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران ، و با فاصله ای اندک ، با روی کار آمدن صدام در عراق ، وی فرصت را مناسب دید و بارها در منطقه ی میمک ، درگیریها و حملات محدودی به مرزبانان ایرانی را تدارک دید ، تا اینکه در ۱۹ شهریور سال ۵۹ به طور گسترده و همه جانبه ، به ارتفاعات میمک حمله کرد و علی رغم پایداری نیروهای اندک مستقر در پاسگاههای مرزی ، میمک را اشغال کرد . و اعلام کرد که : « نیروهای مسلح عراق ، به مرزهای بین المللی رسیده اند و اختلافات مرزی خود را با ایران ، عملا از راه زور حل کرده اند » .³
همچنین ، پس از اشغال میمک ، صدام بالای ارتفاعات میمک رفت و ضمن تشویق نیروهای پیروزش ، میمک را سیف سعد (شمشیر پیروزی) نامید و گفت :« سیف سعد ، دست هرکسی که باشد ، در جنگ پیروز است ، تصرف میمک ، یعنی کشتن رستم ایران » .⁴
و در ۲۶ شهریورماه ، سرمست از اشغال میمک ، بر صفحه ی تلویزیون ظاهر شد و ضمن اعلام نپذیرفتن و عدم پایبندی به مفاد قرارداد الجزایر ، آن را پاره کرد .
به گواهی تاریخ دفاع مقدس ، پس گرفتن این ارتفاعات حساس در ۱۹ دیماه سال ۵۹ و تنها ۴ ماه پس از اشغال آن ، در عملیات ضربت ذوالفقار ، آغازی بود بر درخشش برق شمشیر پیروزی ملت ایران بر دشمن متجاوز و سندی شد از افتخار آفرینی بی مانند عشایر و ایلات سربلند ایلام ، بویژه غیور مردان ایل خزل .
بیایید برای فرزندانمان و نسل آینده ، تاریخ را درست روایت کنیم.
منابع؛
۱- امیر رزاق زاده،اطلس ایلام در جنگ،ص۳۲
۲- ایرج افشار سیستانی، ایلام و تمدن دیرینه ی آن ، ص۲۸۸
۳- خانه ادبیات پایداری ، میمک ،ص۱۰۹
۴- سورنا کیانی ، شمشیر پیروزی ، ص۱۱۶
درود بر عشایر قهرمان